مقایسه کامل: فرش ماشینی ۷۰۰ شانه یا ۱۲۰۰ شانه; کدام را انتخاب کنیم؟
چرا این مقایسه مهم است؟
انتخاب بین فرش ۷۰۰ شانه و ۱۲۰۰ شانه یکی از متداول‌ترین دغدغه‌های خریداران ایرانی است. هرکدام از این دو گروه نقاط قوت و ضعف خود را دارند و انتخاب درست بستگی به نیاز (فضای مورد استفاده، بودجه، سلیقه در ضخامت یا ظرافت و...) دارد. این مقاله برای این نوشته شده که با زبانی عملی و فنی به شما کمک کند منطقی‌ترین تصمیم را بگیرید.
فرش ۷۰۰ شانه و ۱۲۰۰ شانه چیست؟ (تعاریف فنی)
«شانه» تعداد ردیف‌های نخ خاب در هر متر عرض است؛ بنابراین فرش ۷۰۰ شانه دارای ۷۰۰ ردیف نخ خاب در هر متر عرض است و فرش ۱۲۰۰ شانه دارای ۱۲۰۰ ردیف. «تراکم» تعداد گره‌ها در هر متر طول را نشان می‌دهد. برای مثال تراکم رایج ۷۰۰ شانه معمولاً ۲۵۵۰ و تراکم ۱۲۰۰ شانه معمولاً ۳۶۰۰ است؛ این اعداد روی ظاهر، وزن و ضخامت نهایی فرش اثر مستقیم دارند. ارتفاع نخ خاب فرش های 700 شانه بسته به تولید کننده معمولا 8 تا 10 میلیمتر و ارتفاع نخ خاب فرش های 1200 شانه 5 الی 8 میلی متر می باشد.
خلاصه تفاوت‌های کلیدی (یک نگاه سریع)
-
ظرافت نقشه: ۱۲۰۰ شانه >> ۷۰۰ شانه (طراحی ریزتر و جزئیات بیشتر در فرش های 1200 شانه).
-
ارتفاع خاب/ضخامت: ۷۰۰ شانه >> ۱۲۰۰ شانه (۷۰۰ معمولاً خاب بلندتر و حسی نرم‌تر دارد).
-
دوام در تردد سنگین: بسته به متریال و بافت؛ اما 1200 شانه به علت تراکم بالاتر عمر بالاتری دارد. (البته مواد اولیه نیز بسیار اهمیت دارد)
-
قیمت: ۷۰۰ معمولاً اقتصادی‌تر، ۱۲۰۰ گران‌تر (بسته به مواد ا
نخ‌ها و متریال — کدام نخ بهتر است؟
-
اکریلیک هیت‌ست: استاندارد طلایی برای دوام، ثبات رنگ و جلوگیری از پرزدهی؛ برای هر دو ۷۰۰ و ۱۲۰۰ شانه توصیه می‌شود.
-
پلی‌پروپیلن (BCF) یا پلی‌استر: اقتصادی‌تر و معمولاً دوام و برگشت‌پذیری کمتری نسبت به اکریلیک دارند.
-
پود: پود صددرصد پنبه کیفیت، نرمی و طول عمر بالاتری می‌دهد؛ پودهای پلی‌استر یا ترکیبی ارزان‌ترند.
نقش ماشین‌های Vandewiele و تفاوت با دستگاه‌های قدیمی‌تر
-
دستگاه‌های مدرن Van de Wiele (HCiX2 / HCP) امکان بافت با کیفیت بالا، پشت‌نمای دستبافت گونه «handlook» و اجرای نقشه‌های پیچیده را فراهم می‌کنند؛ این دستگاه‌ها می‌توانند در تراکم‌های بالا با وضوح و مقاومت بیشتر تولید کنند. استفاده از این دستگاه باعث می‌شود فرش حتی در صورت داشتن خاب بلند (مثل ۷۰۰) ساختاری منسجم و مقاوم داشته باشد.
-
دستگاه‌های قدیمی‌تر مانند Textima یا Schönherr قیمت نهایی را پایین‌تر می‌آورند، اما در برخی تست‌ها دوام و مقاومت نخ در مقابل کشش/چنگ حیوانات خانگی کمتر گزارش شده است. (این موضوع باعث تفاوت محسوس در طول عمر می‌شود.)
دوام و نگهداری — در عمل چه انتظاری باید داشت؟
-
اگر نخ خاب اکریلیک هیت‌ست و پود پنبه باشد و وزن و تراکم واقعی باشند، هر دو نوع ۷۰۰ و ۱۲۰۰ می‌توانند سال‌ها دوام بیاورند. با این حال فرش‌هایی که شانه پایین‌تر ولی خاب بلندتر دارند (مثل ۷۰۰ شانه‌ها) به‌دلیل ضخامت بالاتر در محیط‌های پرتردد عمر کمتری خواهند داشت.
-
نکات نگهداری: جاروکشی منظم با برس مناسب، شست‌وشوی افقی در مراکز تخصصی و جلوگیری از قرار دادن اشیاء داغ یا تابش مستقیم نور خورشید بلندمدت
-
قیمت — هزینه چه چیزهایی را شامل می‌شود؟
عوامل تعیین‌کننده قیمت: نوع نخ خاب، درصد پنبه در پود، وزن در هر متر مربع، تراکم واقعی، کیفیت رنگرزی و پرداخت نهایی، و نوع ماشین بافندگی. در کل ۱۲۰۰ شانه معمولاً قیمت بالاتری دارد، اما تفاوت قیمت باید با دقت مقایسه شود — گاهی افزایش قیمت برای رسیدن به ۱۲۰۰ شانه منطقی است و گاهی بهتر است به ۷۰۰ شانه با متریال بهتر (مثلاً اکریلیک وارداتی و پود پنبه) فکر کنید
کدام برای چه کسی مناسب است؟ راهنمای انتخاب بر اساس نیاز
-
اگر «ظرافت نقش» و نمایش دقیق جزئیات برایتان اولویت است (مثلاً دکور پذیرایی لوکس، فضای پر تردد): ۱۲۰۰ شانه معمولاً مناسب‌تر است.
-
اگر دنبال «حس نرم، ضخامت بالا و دوام خوب و نرمی زیر پا» هستید: ۷۰۰ شانه انتخاب منطقی‌تر است، مخصوصاً اگر با نخ اکریلیک هیت‌ست و پود پنبه تولید شده باشد.
مزایا و معایب هر کدام — جمع‌بندی فنی
-
۷۰۰ شانه — مزایا: ضخامت بیشتر، احساس نرم‌تر، عایق صوتی/حرارت بهتر، معمولاً قیمت مناسب‌تر، دوام خوب
معایب: جزئیات طرح به ریزی ۱۲۰۰ نیست؛ اگر مواد یا دستگاه ضعیف باشد، ممکن است سریع‌تر فرسوده شود. -
۱۲۰۰ شانه — مزایا: طرح‌های ریز و باکیفیت‌تر، شباهت بیشتر به فرش دستباف، مناسب فضاهای نمایش و لوکس.
معایب: خاب و ضخامت کمتر (احتمالاً حس نرمی ۷۰۰ را ندارد)، قیمت بالاتر؛ در برخی موارد خاب کم می‌تواند برای علاقه‌مندان فرش ضخیم مطلوب نباشد. البته فرش توس مشهد این فرش ها را با ضخامتی بالاتر از ضخامت بازار تولید میکند تا رضایت مشتری جلب شود.
سوالاتی که به هنگام خرید بایست از فروشنده بپرسید
-
از فروشنده بپرسید نخ خاب چه جنسی است (اکریلیک هیت‌ست یا بی سی اف و پلی استر).
-
درصد پنبه در پود را سوال کنید؛ پود ۱۰۰٪ پنبه کیفیت و دوام را افزایش می‌دهد.
-
وزن هر تخته و وزن در هر متر مربع را بررسی کنید (وزن بالاتر معمولاً نشان‌دهنده فرش بهتر است).
-
از فروشنده بپرسید دستگاه بافنده چیست (Vandewiele HCiX2/HCP نشان‌دهنده کیفیت ماشین است).
-
نمونه‌ای از فرش را لمس کنید و ارتفاع خاب را اندازه بگیرید تا با ادعاها تطابق داشته باشد.
نتیجه‌گیری — چطور تصمیم بگیریم؟
اگر دنبال «ترکیب ضخامت بالا و نرمی زیر پا» هستید، ۷۰۰ شانه با مواد خوب و بافت روی دستگاه حرفه‌ای انتخاب واضحی است. اگر دنبال «ظرافت طرح و نقشه زیبا و عمر بالا» هستید و فضای شما پر تردد یا لوکس است، ۱۲۰۰ شانه گزینه بهتری‌ست. در بازار، مهم‌تر از عدد شانه، کیفیت مواد، وزن نهایی، تراکم واقعی و دستگاه بافت است — یعنی یک ۷۰۰ شانه خوب می‌تواند بهتر از یک ۱۲۰۰ شانه ارزان باشد.